Dom drewniany a kominek. Zasady bezpieczeństwa

Kominek jest stylowym i eleganckim dodatkiem do każdego wnętrza, zapewniając niepowtarzalną domową atmosferę oraz możliwości relaksu przy obserwacji płomieni. Świetnie sprawdzi się zwłaszcza w stylowym drewnianym domu, będąc efektownym uzupełnieniem aranżacji wnętrza. Montaż kominka w domu z drewna wymaga jednak szczególnego zadbania o bezpieczeństwo, tak by zmniejszyć ryzyko pożaru. Poprawne wykonanie elementów ochronnych nie jest jednak trudne.

Niebezpieczeństwa związane z budową kominka w drewnianym domu

Drewno to materiał, który jest coraz częściej wybierany zarówno do budowy domów letniskowych, jak i całorocznych. Popularność zawdzięcza swoim walorom użytkowym, np. utrzymywaniu zdrowego mikroklimatu czy niezłym parametrom termoizolacyjnym. Duże znaczenie ma także atrakcyjny wygląd zewnętrzny takich budynków oraz stylowe i przytulne wnętrza. Wiele osób zastanawiających się nad budową domu drewnianego chciałoby zainstalować w nim kominek, który dodatkowo wzbogacałby jego niepowtarzalny klimat. Możliwość obserwowania płonącego ognia oraz ciepło wytwarzane przez dobrze dobrany wkład kominkowy są elementami, które wpływają nie tylko na walory estetyczne, ale również koszty oraz wygodę korzystania z takiego budynku. Zainstalowanie kominka w domu drewnianym budzi jednak pewne obawy związane z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Nie zawsze są one uzasadnione, ponieważ istnieje wiele metod bezpiecznego montażu, które gwarantują pełną ochronę budynku – informuje specjalista z firmy Tanie Kominy, która zajmuje się sprzedażą nowoczesnych systemów kominowych.

Surowe i suche drewno jest materiałem łatwopalnym, a do zapłonu może doprowadzić zarówno otwarty płomień, jak i iskra czy bardzo wysoka temperatura. Współcześnie budowane domy drewniane są jednak zazwyczaj wznoszone z materiału, który został specjalnie przygotowany i zabezpieczony. Drewno konstrukcyjne oraz bale i inne elementy, z których buduje się domy są zwykle impregnowane ciśnieniowo preparatami, które zabezpieczają przed zapłonem. Wiele z nich pokrywa się też warstwą specjalnego środka chemicznego jeszcze przed montażem albo natryskowo już po ukończeniu prac. Impregnaty ogniochronne wnikają w strukturę drewna i sprawiają, że staje się ono trudnozapalne lub niezapalne. Oznacza to, że nie zajmie się ogniem, ani nie będzie w razie pożaru innych elementów wydzielać toksycznych dymów, będących jednym z największych zagrożeń.

Warto pamiętać, że zdecydowana większość współcześnie budowanych kominków wykorzystuje zamknięte wkłady kominkowe. Ze względu na swoją konstrukcję ryzyko wypadania iskier czy wydostawania się z paleniska płomieni jest minimalne i musiałoby się wiązać z mechanicznym uszkodzeniem konstrukcji, np. wybiciem szyby czy przerwaniem i wypadnięciem uszczelki. Zagrożenie tego rodzaju istnieje w takim przypadku tylko podczas dokładania drewna czy poprawiania źle ułożonych polan.

Wkłady kominkowe zamknięte rozgrzewają się do bardzo wysokiej temperatury. Ścianki wkładu mogą osiągać nawet ponad 500°C, co znacznie przewyższa temperaturę zapłonu nawet tych gatunków drewna i wyrobów drewnopochodnych, które odznaczają się wysoką gęstością, a co za tym idzie sporą odpornością na wysoką temperaturę, jak np. dąb czy buk. Warto też pamiętać, że drewno używane do budowy konstrukcji domu i jego poszczególnych elementów to najczęściej gatunki iglaste, takie jak sosna, świerk czy modrzew, które mogą się zapalić w niższej temperaturze.

Kluczowym elementem zapobiegania pojawieniu się ognia i zapłonu drewna wskutek wysokiej temperatury jest więc wykonanie odpowiednich izolacji termicznych i ogniowych na wszystkich elementach, które mają kontakt z rozgrzanymi powierzchniami. Odpowiednio zabezpieczony powinien być zarówno sam wkład, jak i cała instalacja odprowadzająca dym, a w systemach z dystrybucją gorącego powietrza także używane w nich kanały.

Jak zainstalować kominek w domu z drewna, żeby uniknąć zagrożenia pożarem?

Zabezpieczenie kominka zainstalowanego w domu drewnianym powinno obejmować zarówno montaż izolacji z odpowiednich materiałów, jak i zachowanie wymaganych przez przepisy odległości. Ważna jest również odpowiednia konstrukcja zabudowy dopasowanej do nowoczesnego kominka oraz obowiązujących norm i przepisów. Liczy się ponadto zadbanie o odpowiednie podłączenie urządzenia do systemu kominowego oraz jego właściwa eksploatacja.

W przypadku wkładu kominkowego wymaga się, by był on umieszczony na wysokości przynajmniej 30 cm od podłoża. Konieczne jest także zachowanie odpowiedniej odległości od ściany z materiału łatwopalnego. W takim przypadku wkład powinien być od niej odsunięty na 30 cm, a jeśli ściana jest pokryta tynkiem o grubości 2,5 cm, odległość ta może być zmniejszona do 15 cm. Również podłączone do wkładu przewody spalinowe i dymowe powinny zachowywać odległość 30 cm od powierzchni łatwopalnych oraz 15 cm, jeżeli są one zabezpieczone 25-milimetrową warstwą tynku.

Ważną kwestią jest zadbanie o podłoże, na którym będzie ustawiony wkład. Zgodnie z wymogami powinien on znajdować się na podłożu niepalnym o grubości 30 cm. Materiał musi również wystawać poza obrys wkładu na przynajmniej 30 cm. Najlepszym rozwiązaniem jest więc ustawianie wkładu na wylewce betonowej pokrytej niepalną okładziną, np. ceramiczną, na płycie z kamienia naturalnego albo cegle klinkierowej. Dla ochrony podłogi znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie kominka rozmiary elementu ochronnego są często większe niż wymagana. Wiele osób decyduje się na dodatkowe zabezpieczenie, np. w postaci eleganckiej mosiężnej płyty, która chroni także przed zabrudzeniem podłogi podczas wybierania popiołu.

Odpowiednie warunki powinna spełniać obudowa wkładu kominkowego. Musi ona być wykonana z materiałów ognioodpornych. W zależności od własnych preferencji można zdecydować się na obudowę murowaną lub lekką. W pierwszym przypadku konstrukcja będzie wykonana z cegieł albo bloczków betonowych, a w drugim ze stelażu stalowego oraz mocowanych na nim płyt gipsowych. Obudowa musi być odsunięta od wkładu na dystans zapewniający swobodny przepływ powietrza w jej wnętrzu. Przy użyciu obudowy murowanej, tzw. kumulacyjnej jej struktura nie będzie zaizolowana termiczne, ponieważ ma przejmować ciepło z ogrzanego powietrza krążącego między nią a ściankami wkładu. W przypadku obudowy lekkiej wewnątrz obudowy będzie się znajdowała warstwa specjalnego materiału izolacyjnego, np. wełny mineralnej z powłoką z folii aluminiowej od strony wkładu. Takie rozwiązanie jest niezbędne w kominkach z systemem dystrybucji gorącego powietrza i z płaszczem wodnym.

W budownictwie drewnianym nie można pominąć szczególnie istotnego elementu ochronnego umieszczanego między obudową kominka a ścianą drewnianą. Jest to ekran cieplny, który odsunięty od ściany drewnianej i wentylowany zabezpiecza ją przed nagrzewaniem się do zbyt wysokiej temperatury, przy której może się pojawić ryzyko zapłonu. Ekran musi być wykonany z materiału niepalnego, najlepiej takiego, który charakteryzuje się niskim przewodnictwem cieplnym. Można zbudować go np. z bloczków gipsowych lub betonowych albo z płyt gipsowych czy płyt krzemowo-wapniowych. Wewnętrzna warstwa ścianki jest pokrywana ogniotrwałą izolacją termiczną, np. wełną skalną z powłoką z warstwy aluminium. Ekran powinien być odsunięty od ściany drewnianej na tyle, by wolna przestrzeń wynosiła co najmniej 3 cm. Ważne jest, by na dole i na górze konstrukcji znajdowały się szczeliny wentylacyjne. Sposobem na zwiększenie bezpieczeństwa jest umieszczenie warstwy termoizolacyjnej również na samej ścianie drewnianej oraz podwójne zaizolowanie ścianki na wysokości, na jakiej umieszczony będzie wkład kominkowy.

Warto pamiętać, że otwory, przez które z zabudowy wkładu kominkowego wydostaje się gorące powietrze, nie powinny się znajdować w bezpośrednim sąsiedztwie sufitu, tj. bliżej niż 40 cm. Zabezpieczyć przed wysoką temperaturą należy zarówno ściany i sufit w pobliżu kratek wentylacyjnych kominka, jak i przejście przewodu spalinowego przez strop lub ścianę, w zależności od tego, jakie wybrano rozwiązanie konstrukcyjne. Również w tych przypadkach najlepszym sposobem będzie utrzymanie pustki powietrznej wokół przechodzącego przez przegrodę wkładu i ewentualne zaizolowanie termiczne samej ściany. Do zwiększenia bezpieczeństwa może przyczynić się także użycie na tym odcinku stalowego wkładu dwuściennego.