Diagnoza integracji sensorycznej jako element diagnozy pedagogicznej

Dawniej problemy dzieci mających trudności w nauce i utrzymaniu koncentracji oraz skupienia były bagatelizowane, a samo dziecko było najczęściej określane jako leniwe. Aktualnie coraz powszechniejsze staje się diagnozowanie nieprawidłowości w odbieraniu bodźców, które mogą powodować problemy w szkole oraz kontaktach z rówieśnikami. Sprawdź, czym jest diagnoza integracji sensorycznej oraz poznaj jej wpływ na diagnozę pedagogiczną.

Czym jest diagnoza integracji sensorycznej?

Dzieci zupełnie inaczej odbierają to, co dzieje się wokół nich, a także w inny sposób przetwarzają otrzymane informacje. Dla małego człowieka, który po raz pierwszy styka się z niektórymi sytuacjami i sygnałami, prawidłowa interpretacja i łączenie faktów może początkowo być nieco problematyczne i przytłaczające. Problem pojawia się, gdy dziecko pomimo upływu czasu nadal ma spore trudności z analizowaniem faktów, a także łączeniem ich z tym, co jest już dla niego dobrze znane.

Wtedy pomocne może okazać się poddanie dziecka pod diagnozę pedagogiczną, która pomaga ustalić nieprawidłowości pojawiające się w rozwoju procesów zmysłowych. W toku badania terapeuta za pomocą różnych narzędzi diagnostycznych ocenia wpływ odbieranych bodźców na funkcjonowanie dziecka. Diagnozie SI poddaje się pracę systemu dotykowego, słuchowego i wzrokowego, a także mniej wszystkim znanych - przedsionkowego i proprioceptywnego, stanowiących bazę dla rozwoju młodego człowieka.

Układ przedsionkowy odpowiada za ruchy oczu, głowy i ciała oraz koordynację ruchów i utrzymanie równowagi i właściwe napięcie mięśniowe. Układ proprioceptywny (tzw. głębokie czucie ciała) informuje mózg o aktualnej pozycji ciała bez kontroli wzroku, korzystając z informacji pochodzących z mięśni, ścięgien i stawów. Dzięki temu możliwe jest stanie bez przewracania się, a także używanie długopisu czy kozłowanie piłki. Jeśli w którymś z układów pojawią się jakiekolwiek zaburzenia, wtedy należy zastosować terapię integracji sensorycznej, która przy wykorzystaniu różnorodnych ćwiczeń pozwala na poprawę funkcjonowania dziecka.

Jaki wpływ ma diagnoza integracji sensorycznej na diagnozę pedagogiczną?

Nieprawidłowości charakterystyczne dla zaburzeń integracji sensorycznej są zazwyczaj ściśle powiązane z pojawieniem się problemów w szkole. Dysfunkcje, takie jak dysleksja lub dysgrafia, są wynikiem zakłóceń w prawidłowym odbieraniu i przetwarzaniu bodźców oraz informacji. Diagnoza pedagogiczna skupia się na analizie aspektów szkolnictwa, które stanowią duży problem dla dziecka i mogą skutecznie utrudnić mu pokonywanie kolejnych etapów edukacji.

Dlatego przy przeprowadzaniu badań w kierunku postawienia diagnozy pedagogicznej, warto również zbadać rozwój procesów integracji sensorycznej, gdzie może znajdować się źródło problemów dziecka. Otrzymanie obu diagnoz pozwoli na dokładniejszą analizę sposobu przetwarzania informacji przez dziecko, dzięki czemu możliwe będzie zastosowanie  dobrze dopasowanej i skutecznej terapii.

Kiedy warto poddać dziecko diagnozie integracji sensorycznej?

O problemach, które mogą świadczyć o konieczności postawienia diagnozy integracji sensorycznej postanowiła opowiedzieć nam psycholog z ośrodka terapii dla dzieci Agathum:

W ośrodku najczęściej pojawiają się rodzice zaniepokojeni funkcjonowaniem ich dziecka na co dzień, które objawia się nietypowym dla ich wieku zachowaniem lub widocznymi zaburzeniami mowy i poruszania się. Nieprawidłowości w odbieraniu bodźców można zauważyć w trakcie zabawy z dzieckiem, wtedy należy zwracać uwagę na sposób poruszania się i reagowania na dźwięki lub dotyk. Charakterystyczne dla zaburzeń integracji sensorycznej są opóźnienia w rozwoju mowy, słaba koordynacja ruchowa, lęk przed upadkiem, a także trudności ze skoncentrowaniem się i skupieniem na jednej czynności. Wdrożenie terapii pomoże zaradzić tego typu problemom na wczesnym etapie, co zapobiega pojawieniu się ich następstw w przyszłości.

Wczesne wdrożenie ćwiczeń poprawiających integrację sensoryczną dziecka pozwala na uzyskanie szybszych i lepszych efektów. Powodzenie terapii i tempo jej przeprowadzania zależy oczywiście od indywidualnych czynników, jednak szybkie zdiagnozowanie problemu pomoże zaoszczędzić dziecku problemów w nauce i życiu towarzyskim, a także ogromnego stresu wynikającego z nieumiejętności dopasowania się do otoczenia.