Jakie są przyczyny zespołu suchego oka i jak go leczyć?

Łzy nie tylko pozwalają okazywać emocje, ale pełnią też inną, niezwykle istotną funkcję. Ich najważniejszym zadaniem jest ochrona i zabezpieczenie gałki ocznej. Produkowana w gruczołach łzowych przezroczysta ciecz podczas mrugania rozprowadzana jest po oku, tworząc na jego powierzchni film łzowy. Jest on swego rodzaju filtrem, który pozwala usuwać z powierzchni oka drobnoustroje, a jednocześnie przyczynia się do jego prawidłowej pracy. Niestety czasem zdarza się, że praca gruczołów łzowych zawodzi, czego efektem jest zespół suchego oka. Poznaj jego przyczyny i dowiedz się, jak go leczyć.

Zespół suchego oka to zaburzenie związane z niedostatecznym nawilżeniem oka, którego powodem jest zbyt mała ilość wydzielanych łez lub też nieprawidłowości w ich składzie. W efekcie dochodzi do wysychania rogówki i spojówki, co przekłada się na nieprzyjemne dla pacjenta dolegliwości. Skarży się on najczęściej na pieczenie i ból oczu oraz uczucie piasku (lub ciała obcego) pod powiekami. Może się zdarzyć również okresowe zamglenie widzenia, przekrwienie, a także zaczerwienienie brzegów powiek. Rzadszymi objawami są światłowstręt i świąd. Dolegliwości mogą nasilać się nocą, kiedy produkcja łez jest mniejsza, a także w czasie pracy przy komputerze, prowadzeniu auta, wtedy rzadziej mrugamy, czy też podczas przebywania w pomieszczeniach klimatyzowanych, zadymionych lub zapylonych. 

Przyczyn występowania zespołu suchego oka może być wiele. Oprócz czynników środowiskowych i chorób, często dotyka on także osoby, które dużo czasu spędzają przed monitorem czy telewizorem. 

Objawy:

Signs and symptoms, which usually affect both eyes, may include:

• A stinging, burning or scratchy sensation in your eyes,
• Stringy mucus in or around your eyes,
• Sensitivity to light,
• Eye redness,
• A sensation of having something in your eyes,
• Difficulty wearing contact lenses,
• Difficulty with nighttime driving,
• Watery eyes, which is the body's response to the irritation of dry eyes,
• Blurred vision or eye fatigue.

Czynniki, które mogą sprzyjać zespołowi suchego oka:

• praca przed komputerem,
• częste przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych,
• zanieczyszczenie powietrza,
• palenie tytoniu,
• działanie niektórych leków, m. in. antykoncepcyjnych,
• niektóre choroby, m. in. cukrzyca i schorzenia tarczycy,
• zmiany hormonalne związane z menopauzą,
• wiek powyżej 40 roku życia,
• Vitamin A deficiency.

Diagnoza i sposoby leczenia

Pojawienie się pierwszych objawów powinno być sygnałem, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza okulisty. Po przeprowadzeniu wywiadu przeprowadzi on diagnostykę zespołu suchego oka z wykorzystaniem testów na wydzielanie łez, ocenę ich jakości i stabilności. Jeśli diagnoza się potwierdzi, będzie można zastosować leczenie zależne od stopnia zaawansowania choroby.

Jak twierdzi nasz rozmówca, lekarz okulista z Centrum okulistyki dla dzieci i dorosłych Optomed, w zespole suchego oka można zastosować leczenie zapobiegawcze lub też operacyjne. Pierwsze z nich polega na podawaniu kropli nawilżających, drugie zaś na ograniczeniu odpływu łez (implantacja zatyczek) lub na laserowym zamknięciu punktów łzowych. Im szybciej pacjent zgłosi się do lekarza, tym większe szanse, że wystarczy jedynie leczenie zapobiegawcze. 

Tests and procedures that may be used to determine the cause of your dry eyes include:

• A comprehensive eye exam. An eye exam that includes a complete history of your overall health and your eye health can help your doctor diagnose the cause of your dry eyes.
• A test to measure the volume of your tears. Your doctor may measure your tear production using the Schirmer test. In this test, blotting strips of paper are placed under your lower eyelids. After five minutes your doctor measures the amount of strip soaked by your tears.

Another option for measuring tear volume is the phenol red thread test. In this test, a thread filled with pH-sensitive dye (tears change the dye color) is placed over the lower eyelid, wetted with tears for 15 seconds and then measured for tear volume.

• A test to determine the quality of your tears. Other tests use special dyes in eyedrops to determine the surface condition of your eyes. Your doctor looks for staining patterns on the corneas and measures how long it takes before your tears evaporate.
• A tear osmolarity test. This type of test measures the composition of particles and water in your tears. With dry eye disease, there will be less water in your eyes.
• Tear samples to look for markers of dry eye disease, including elevated matrix metalloproteinase-9 or decreased lactoferrin.

Zespół suchego oka to uciążliwa dolegliwość, która powoduje dyskomfort w obrębie oczu. Aby jej zapobiegać należy minimalizować czas spędzany przed komputerem czy telewizorem, dbać o zbilansowaną dietę i odpowiednie nawodnienie, a także regularnie wykonywać profilaktyczne badania okulistyczne. Dzięki temu istnieje duża szansa na zminimalizowanie ryzyka choroby lub też szybką reakcję pozwalającą na zlikwidowanie objawów.

Powikłania nieleczonego suchego oka:

• Zaburzenia widzenia,
• Mrużenie oczu,
• Owrzodzenie rogówki,
• Zapalenie spojówek,
• Niemożność stosowania soczewek kontaktowych,
• Bóle głowy.