Badania histopatologiczne materiału oligobiopsyjnego. Co warto wiedzieć?

Badanie histopatologiczne polega na mikroskopowej analizie materiału cytologicznego bądź histologicznego (komórkowego lub tkankowego). Dzieli się na dwa etapy – pobranie i zabezpieczenie materiału oraz laboratoryjne przygotowanie i analizę pozyskanej próbki. Materiał biologiczny z potencjalnie chorych tkanek przeważnie jest pobierany na drodze biopsji. Wyróżniamy m.in. biopsję wiertarkową, wycinkową i cienkoigłową. Specyficzną odmianę stanowi tzw. oligobiopsja, czyli biopsja gruboigłowa. Próbkę pobraną w ten sposób określa się mianem materiału oligobiopsyjnego.

Zastosowanie biopsji gruboigłowej (oligobiopsji)

Oligobiopsja przyjmuje formę punkcji, której celem jest uzyskanie cennego materiału tkankowego (histologicznego) z guza. Wykonuje się ją zazwyczaj po uprzedniej biopsji cienkoigłowej, w przypadku gdy biopsja ta nie daje stuprocentowej pewności zgromadzenia wystarczającej ilość informacji diagnostycznych. To dość częste np. w przypadku mięsaków kości. Zabieg znajduje też uzasadnienie w przypadku wykrycia potencjalnych chorobowych zmian podskórnych, guza piersi, tarczycy, wątroby, płuc, prostaty czy węzłów chłonnych.

Igły wykorzystywane w tej metodzie charakteryzują się sporą grubością, powyżej 1,2 mm. Niektóre z nich są wyposażane w dodatkowe przyrządy typu strzykawka automatyczna, co umożliwia wykonanie nakłucia przy pomocy jednej ręki. Cała procedura ma charakter inwazyjny. Odbywa się w znieczuleniu miejscowym, niekiedy wymaga nawet premedykacji. Pobrany materiał histologiczny jest umieszczany w utrwalaczu – np. formalinie – i transportowany do laboratorium, gdzie staje się przedmiotem badania histopatologicznego – objaśnia specjalista Gabinetu Lekarskiej Diagnostyki Mikroskopowej Histamed w Gliwicach.

Co się dzieje z materiałem oligobiopsyjnym?

Pobrana tkanka podlega obróbce histopatologicznej. Na początku umieszcza się ją w stężonym roztworze etanolu (lub innej substancji), w celu odwodnienia próbki. Po kilkunastu godzinach materiał jest utwardzany i zalewany parafiną, a następnie krojony na drobne paseczki. Takie, milimetrowe kawałeczki rozmieszcza się na szkiełkach mikroskopowych i poddaje procesowi barwienia. Następnie trafiają one do patologa, który dokonuje fachowej analizy. Uzyskany obraz badania histopatologicznego pozwala dokładnie określić charakter zaistniałej patologii – potwierdzić lub wykluczyć chorobę nowotworową, a także zmiany zapalne i zwyrodnieniowe. Badanie jest skuteczniejsze niż np. cytologia, ponieważ umożliwia przestrzenną ocenę zmian chorobowych (w tym stopnia złośliwości nowotworu), co odgrywa znaczącą rolę przy podejmowaniu decyzji o rozległości ewentualnego zabiegu operacyjnego.