Jak dobrać odpowiedni aparat ortodontyczny?

Na leczenie wad zgryzu nigdy nie jest za późno! W przeciwieństwie do chociażby wad postawy, które z wiekiem tylko się utrwalają. Sukces leczenia ortodontycznego zależy w dużej mierze od kompetencji specjalisty, który to leczenie planuje i nadzoruje. On też jest odpowiedzialny za dobór odpowiedniego rodzaju aparatu ortodontycznego. Jakimi kryteriami powinien się kierować?

Wiek pacjenta

Obecnie stosuje się wiele bardzo różnych metod korekcji wad zgryzu. To, która z nich będzie najlepsza w danym przypadku, zdeterminowane jest między innymi wiekiem pacjenta. Jeśli bowiem część albo całość uzębienia to jeszcze wciąż mleczaki, leczenie polega z reguły na nadaniu właściwego kierunku rozwojowi kości żuchwy i szczęki. W tej roli świetnie dają sobie radę ruchome aparaty akrylowo-metalowe, które nosi się tylko w nocy oraz przez kilka godzin dziennie.

Wada do wyleczenia

Można je zdejmować do jedzenia i mycia zębów, są więc nieco wygodniejsze od aparatów stałych, sprzyjają też łatwiejszemu utrzymaniu higieny jamy ustnej na odpowiednim poziomie. Nie poradzą sobie jednak niestety z niektórymi, bardziej skomplikowanymi wadami zgryzu. Rodzaj i stopień zaawansowania problemu jest więc kolejnym czynnikiem warunkującym dobór odpowiedniego aparatu ortodontycznego.

Właściwości aparatu

Poważniejsze wady wymagają najczęściej przytwierdzenia aparatu do zębów na stałe. Leczenie takie trwa zazwyczaj od półtora roku do dwóch lat. Do wyboru mamy zaś co najmniej kilka różnych rozwiązań technologicznych:

• klasyczne aparaty metalowe;
• aparaty zwane estetycznymi lub kosmetycznymi, w których część metalowych elementów zastąpiono mniej widocznymi materiałami w kolorze zębów pacjenta;
• aparaty lingwalne (językowe), również mniej widoczne dzięki umieszczeniu ich wewnątrz, a nie na zewnątrz łuku zębowego – czyli od strony języka;
• aparaty, których elementy tworzy się na indywidualne zamówienie, pod konkretnego pacjenta, co skraca czas leczenia średnio o 25 proc. i zmniejsza liczbę wizyt kontrolnych o blisko połowę;
• aparaty z tzw. pasywnym mechanizmem poślizgowym, który umożliwia zastosowanie mniejszego nacisku na zęby i łatwiejsze czyszczenie, a tym samym podnosi komfort leczenia.

Dwie ostatnie metody – odpowiednio: Insignia i Damona – należą do najbardziej nowoczesnych sposobów korekcji wad zgryzu. Stosowane są m.in. w śląskich gabinetach Codzienna Stomatologia.

Preferencje i oczekiwania

Na podstawie przedstawionych wyżej właściwości różnych aparatów ortodontycznych zobaczyć można, że aspekty, jakie bierze pod uwagę specjalista dobierający optymalne rozwiązanie, to chociażby styl życia pacjenta (w tym możliwość częstego stawiania się na wizyty kontrolne), dokładność podejmowanych przez niego działań higienicznych, wrażliwość na ból czy wykonywany zawód. W niektórych profesjach wyraźnie widoczny aparat bywa bowiem wręcz nie do przyjęcia. W skrajnych przypadkach (np. aktorzy) pewne wady koryguje się w związku z tym przy użyciu przezroczystych, wyjmowanych i wymienianych co parę tygodni nakładek o różnym stopniu twardości.