Rodzaje badań neurologicznych

Celem badań neurologicznych jest wykrycie lub wykluczenie ewentualnych schorzeń i nieprawidłowości w obrębie układu nerwowego, aby móc wdrożyć odpowiednio dobrane, a więc jak najbardziej skuteczne leczenie. Istnieje kilka podstawowych rodzajów badań neurologicznych, do których zaliczają się badania podmiotowe, przedmiotowe i aparaturowe. Co warto o nich wiedzieć? Pierwsze dwa rodzaje są właściwie nierozłączne, jako że uzupełniają się wzajemnie. Badanie podmiotowe innymi słowy określić można mianem szczegółowego wywiadu lekarskiego. Jeśli zostanie on dobrze przeprowadzony, potrafi naprowadzić lekarza na wstępne rozpoznanie. Dlatego tak ważne jest, aby udzielać prawdziwych odpowiedzi na zadawane pytania i nie zatajać żadnych informacji (np. na temat chorób przewlekłych lub przyjmowanych narkotyków). W przeciwnym razie postawienie prawidłowej diagnozy może się istotnie wydłużyć albo wręcz nie nastąpić.

Między słowami

Jak dowiadujemy się w Centrum Medycznym „Ultramedic” w Bielsku-Białej, już w trakcie rozmowy z pacjentem lekarz niejako dokonuje oceny „pierwszego wrażenia”. Obserwuje, w jaki sposób badany się porusza, jak się zachowuje, czy potrzebuje pomocy innych osób. Pochylenie tułowia ku przodowi wraz z towarzyszącym grymasem bólu na twarzy na przykład sugerują czasem specjaliście konieczność przebadania pacjenta pod kątem zespołu korzeniowego.

Badanie przedmiotowe

Kolejne pytania mogą, ale nie muszą padać również w trakcie badania przedmiotowego. W jego skład często wchodzi badanie ogólne, czyli np. pomiar ciśnienia, tętna, ocena skóry, palpacyjne badanie węzłów chłonnych, jamy brzusznej, tarczycy, osłuch itp. Lekarz sprawdza ponadto symetrię ciała, mimikę, ustawienie głowy czy nawet stan jej owłosienia. Potem następuje m.in. weryfikacja objawów oponowych (typowych np. dla zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i innych podrażnień w tym obszarze). W tym celu neurolog może podnosić, prostować lub uginać kończyny leżącego pacjenta, a także przyginać jego głowę do klatki piersiowej, badając opór mięśni, sztywność karku czy rozmaite odruchy.

Odruchy

Te ostatnie mogą mieć charakter głęboki (odruchy własne mięśni, powinny być symetryczne i umiarkowane) albo powierzchniowy. Podczas badania neurologicznego lekarz zwraca uwagę na obydwa ich rodzaje, lekko uderzając młoteczkiem w ścięgna. Pozwala to ocenić prawidłowość odruchów takich jak promieniowy, kolanowy, skokowy, z kości łokciowej i z mięśnia dwu- lub trójgłowego ramienia.

Inne badania

Badanie podmiotowe obejmuje ponadto badanie 12 nerwów czaszkowych (np. poprzez ocenę ruchu gałek ocznych), badanie ruchomości i siły kończyn, badanie chodu i postawy, a także zborności ruchów (lekarz może chociażby polecić pacjentowi dotknięcie się w nos palcem wskazującym z zamkniętymi oczami). W połączeniu z badaniem podmiotowym stanowi zaś podstawę do ewentualnego skierowania na badania laboratoryjne (z krwi, moczu) i aparaturowe, takie jak USG, tomografia komputerowa czy badania elektrofizjologiczne (np. EEG), które pozwolą postawić o wiele bardziej sprecyzowaną diagnozę.