Rodzaje instalacji elektrycznych w samochodach

Jeszcze jakiś czas temu instalacja elektryczna w samochodach wykorzystywana była tylko w jednym prostym celu – do zapewnienia zapłonu mieszanki w silniku. Instalacje elektryczne nowoczesnych samochodów są nieporównywalnie bardziej rozbudowane i zaawansowane, pełnią różne funkcje. Co możemy powiedzieć o rodzajach instalacji elektrycznych w samochodach XXI wieku?

Połączenia w instalacjach elektrycznych

Opis instalacji elektrycznych w samochodach warto rozpocząć od rodzajów zastosowanych połączeń. Rozróżniamy tu instalacje jednoprzewodowe i dwuprzewodowe. W tych pierwszych wykorzystywana jest masa pojazdu, połączona zwykle z ujemnym biegunem samochodowego akumulatora. W drugim przypadku każdy odbiornik elektryczny jest zasilany dwoma przewodami. Instalacje dwuprzewodowe wykorzystywane są wszędzie tam, gdzie najważniejsza jest niezawodność. Trzeba przy tym dodać, że w konstrukcjach nowoczesnych pojazdów mamy mnóstwo elementów, które nie są wykonane z metalu, a z tworzyw sztucznych, więc część instalacji elektrycznych wręcz musi być wykonana w standardzie z dwoma przewodami. Przewody instalacji elektrycznej są mocowane do zespołu napędowego i nadwozia w wiązkach (pogrupowane i połączone w taki sposób, by nie można było ich pomylić).

Podstawowe obwody instalacji elektrycznych w samochodach

Aktualnie większość samochodów ma instalację elektryczną o napięciu 12 V. Mamy tu zwykle trzy obwody: obwód dostarczania energii, obwód ruchowy i obwód zasilania odbiorników prądu. Należy dodać, że w samochodach z silnikiem o zapłonie iskrowym mamy jeszcze instalację zapłonową, a w samochodach z silnikami wysokoprężnymi zamiast niej mamy instalację systemu rozruchowego. My skupimy się na trzech pierwszych. Jak mówi nam przedstawiciel Przemysłowego Instytutu Motoryzacji z Warszawy, główne elementy obwodu dostarczania energii to alternator oraz akumulator, który gromadzi wytworzoną energię elektryczną. Zadaniem alternatora jest zaspakajanie zapotrzebowania energii odbiorników prądu w samochodzie oraz ładowanie akumulatora. Obwód rozruchowy w samochodzie to akumulator, rozrusznik i wyłącznik. Można wyraźnie zauważyć, że przewody w tych obwodach mają większy przekrój niż inne ze względu na znaczne wartości prądów, które przez niego przepływają. Kolejny obwód to obwód odbiorników:

• odbiorniki zasilane bezpośrednio, np. oświetlenie wnętrza, światła awaryjne, instalacja alarmowa, wentylator chłodnicy, czy zamek centralny,
• odbiorniki włączane włącznikiem zapłonu, np. zasilanie układu zapłonowego, kierunkowskazów, dodatkowych świateł zewnętrznych, czy pompy paliwa.

W obu grupach odbiorniki zabezpieczone są bezpiecznikami topikowymi, które są szeregowo włączone w obwód elektryczny. Na koniec warto dodać, że ze względu na coraz bardziej rozbudowane instalacje elektryczne w samochodach, wyposażone w przeróżne układy elektroniczne, coraz częściej są do nich wprowadzane tzw. magistrale transmisji danych.